Parentificatie is de naam die gebruikt wordt voor een situatie waarin het kind de rol en taken van de ouder op zich neemt. Nee, dit wil niet zeggen dat het opruimen van je kamer meteen parentificatie is. Het gaat om het voor een lange tijd overnemen van taken die niet horen bij de leeftijd van het kind. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld elke dag moeten zorgen voor broertjes of zusjes, of het geld van je bijbaantje inleveren bij je ouders om mee te betalen aan de boodschappen. Een korte tijd een paar taken overnemen, bijvoorbeeld wanneer een ouder ziek is hoeft geen problemen te geven voor het kind.
Het overnemen van deze rol wordt het vaakst gedaan door het oudste kind in het gezin, of bijvoorbeeld het jongere broertje/zusje van een kind met een beperking. Het zorgt er vaak voor dat het kind geen tijd en ruimte meer heeft om te leren wat hij/zij zou moeten leren op deze leeftijd, omdat alle tijd en energie gaat zitten in de zorg voor het gezin. Dit levert problemen op als ze ouder worden. Jongere kinderen komen bijvoorbeeld niet toe aan spelen, terwijl ze spel en spelen met anderen nodig hebben om zich te kunnen uiten en leren samen te werken. Oudere kinderen/pubers kunnen problemen krijgen met zelfstandig worden zonder ouders en het leren kennen van zichzelf. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat zij het gevoel hebben dat ze thuis hard nodig zijn en niet kunnen doen wat ze zelf graag willen doen.
Parentificatie is er meestal niet ineens. Vaak gebeurt er iets in het gezin waardoor er langzaam meer taken voor het kind bijkomen. Soms is er voor de geboorte van een kind al duidelijk dat er een kans is op parentificatie, bijvoorbeeld wanneer de ouders een verstandelijke beperking of psychische problemen hebben. Ook kan het zijn dat er in de omgeving van het gezin iets verandert, bijvoorbeeld het scheiden van ouders of het overlijden van een oma, waardoor de rollen opnieuw verdeeld worden. (D203: Jeugdige in De Rol Van Ouder (Parentificatie) | Nederlands Jeugdinstituut, n.d.).
D203: Jeugdige in de rol van ouder (parentificatie) | Nederlands Jeugdinstituut. (n.d.). Geraadpleegd van: https://www.nji.nl/cap-j/d203-jeugdige-in-de-rol-van-ouder-parentificatie